Aktualizacja 4 listopada 2022
Szkolenie stanowiskowe BHP kto przeprowadza – szkolenie stanowiskowe BHP występuje także pod nazwą instruktażu stanowiskowego. Jest to integralna część szkolenia wstępnego z zakresu BHP, którą musi odbyć każdy pracownik, bez względu na miejsce zatrudnienia czy zajmowane stanowisko. Spór pojawia się jednak w kwestii tego, kto właściwie może przeprowadzić ów instruktaż?
Czym jest szkolenie stanowiskowe BHP?
Szkolenie stanowiskowe z zakresu BHP stanowi jedną z części szkolenia wstępnego, które zobowiązany jest odbyć każdy pracownik. Instruktaż ma na celu zapoznanie pracownika ze specyfiką stanowiska i obowiązków, jakie będzie wykonywał. Nie zwracamy tutaj jednak większej uwagi na kwestie merytoryczne, a na ewentualne zagrożenia oraz sposoby zapobiegania wypadkom przy pracy. Dlaczego instruktaż stanowiskowy jest tak ważnym elementem przygotowania do pracy? Ponieważ w każdym miejscu czyhają na pracownika nieco inne niebezpieczeństwa. Wiele zależy tutaj przede wszystkim od zakresu obowiązków, urządzeń, jakie obsługuje się na co dzień oraz ryzyka wynikającego z samej specyfiki wykonywanej pracy. Szkolenie stanowiskowe składa się z dwóch części – teoretycznej oraz praktycznej. Rozpoczynamy oczywiście od teorii, wprowadzając pracownika w tematykę BHP na konkretnym stanowisku pracy. Zwracamy uwagę na potencjalne zagrożenia, mówimy, jak im zapobiegać czy jak je rozpoznawać. Część teoretyczna zazwyczaj kończy się ewentualnymi pytaniami pracownika, na które odpowiada prowadzący. Następnie można przejść do części praktycznej. Obejmuje ona przede wszystkim dokładne oględziny stanowiska pracy. Co istotne, samo szkolenie BHP nie skupia się na przykład na obsłudze wybranych urządzeń, lecz na zagrożeniach, jakie może przynieść korzystanie z nich. Oczywiście, te aspekty są ze sobą w pewien sposób powiązane (pracownik musi wiedzieć na przykład w jaki sposób wyłączyć maszynę, jeśli zaczyna ona stanowić niebezpieczeństwo dla niego bądź dla innych), niemniej jednak w dalszym ciągu obsługa urządzeń skupia się na ewentualnych zagrożeniach, a nie na pracy z nimi.
Jak długo powinien trwać instruktaż stanowiskowy i kiedy musi być przeprowadzony?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, instruktaż stanowiskowy powinien trwać minimum 8 godzin. Bezwzględnie należy przeprowadzić go jeszcze przed wdrożeniem pracownika w jego obowiązki, a więc przed dopuszczeniem do pracy. Czas trwania szkolenia w dużej mierze zależy od tego, jakie dokładnie czynności pracownik ma w zakresie swoich obowiązków. Należy wziąć też pod uwagę charakterystykę danego stanowiska i zagrożenia, jakie niesie praca z nim związana.
Kto może przeprowadzić szkolenie BHP stanowiskowe?
W kontekście szkolenia stanowiskowego BHP przez lata narosło wiele mitów i powstało wiele nieścisłości. Przyczyną jest fakt, iż wiele zakładów pracy dość swobodnie podchodzi do tego rodzaju kursu, podczas gdy jest on naprawdę potrzebny. Szkolenie BHP stanowiskowe, zgodnie z przepisami prawa, powinna przeprowadzić osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe w dziedzinie, której praca ma dotyczyć. Tak mówi ustawa, jednak interpretacje jej zapisów są różne. Niektórzy stoją na stanowisku, że szkolenie stanowiskowe musi przeprowadzić bezpośredni przełożony, który doskonale zna charakterystykę danego miejsca pracy. W dodatku posiada on odpowiednią wiedzę oraz jest odpowiedzialny za wykonywane procesy. Rzeczywiście, szkolenie stanowiskowe najczęściej przeprowadzają bezpośredni przełożeni. Niemniej jednak nie w każdym przypadku taka sytuacja będzie możliwa. Dotyczy to na przykład osób, które po raz pierwszy zatrudniają w swojej firmie specjalistę w danej dziedzinie. Jeśli brakuje bezpośredniego przełożonego, to przyjmuje się, że szkolenie stanowiskowe przeprowadza kierownik jednostki. Pozostaje jednak pytanie, czy posiada on odpowiednią wiedzę oraz doświadczenie w konkretnym fachu? Rozwiązaniem jest zatrudnienie do przeprowadzenia szkolenia osoby z zewnątrz, jednak większość firm z tego rezygnuje, gdyż jest to kosztowne i czasochłonne.
Czy szkolenie stanowiskowe może prowadzić specjalista do spraw BHP?
Często pojawia się pytanie, czy za organizację szkolenia stanowiskowego może być odpowiedzialna ta sama osoba, która przeprowadza szkolenie ogólne, czyli specjalista do spraw BHP? Na ogół nie, gdyż nie posiada ona wiedzy czy nawet uprawnień do wykonywania niektórych prac. Wyjątkiem może być w tym przypadku szkolenie pracownika, który podejmuje zatrudnienie na stanowisku biurowym. Specjaliści ds. BHP również wykonują wiele czynności biurowych, dlatego posiadają w tym zakresie pewną wiedzę oraz doświadczenie. Niemniej jednak takie rozwiązanie wydaje się ostatecznością, gdyż w przytoczonej sytuacji szkolenie może także przeprowadzić bezpośredni przełożony, czyli na przykład kierownik jednostki. Trudno więc jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, kto przeprowadza szkolenie stanowiskowe BHP. Każda firma powinna mieć w tym aspekcie własne regulacje i kierować się przede wszystkim przepisami prawa, lecz również swoimi możliwościami czy specyfiką działania.
