Aktualizacja 12 kwietnia 2022
Istnieje wiele technik oczyszczania oraz przygotowywania różnego rodzaju powierzchni. Jedne metody są bezpieczne inne mniej, jedne zastosujemy w domu lub w warsztacie, inne tylko w laboratorium. Są również takie, które mają bardzo szerokie zastosowanie, inne natomiast są wykorzystywane tylko w niektórych bardzo specyficznych sytuacjach. Warto przyjrzeć się kilku z nim.
Obróbka powierzchni – klasyczne domowe metody
Jeżeli idzie o kwestię obróbki powierzchniowej domowymi metodami, to zdecydowanie króluje w dalszym ciągu papier ścierny, lub inne tanie środki ścierne. Najczęściej papier wykorzystywany jest do szlifowania, polerowania lub zdzierania. Papier ścierny możemy wykorzystywać do ręcznej obróbki, ale również mamy możliwość stosowania różnego rodzaju lekkich maszyn, takich jak szlifierki oscylacyjne, mimośrodowe oraz polerki obrotowe. Kluczowe podczas takiej obróbki jest dopasowanie rodzaju papieru do rodzaju obrabianej powierzchni, jak i dopasowanie odpowiedniej grubości ziaren ściernych. Inaczej bowiem wygląda obróbka polegająca na zdzieraniu starej farby z elementu metalowego, a inaczej wykańczanie na gładko elementów z drewna.
Piaskowanie oraz jego odmiany
Piaskowanie jest to potoczna nazwa całej grupy rodzajów obróbki powierzchniowej, która polega na tym, że drobne cząstki materiału ściernego, są wyrzucane z dużą prędkością w mieszaninie z powietrzem. Piaskowanie możemy podzielić pod kątem tego, jaki materiał jest piaskowany oraz pod kątem rodzaju materiału ściernego. Biorąc pod uwagę pierwsze kryterium, możemy wyróżnić na przykład piaskowanie kamienia, cegły, betonu, stali, aluminium i tym podobne. Piaskowanie niektórych materiałów jest pod wieloma względami najlepszą formą ich oczyszczania lub przygotowania powierzchni pod dalsze zabiegi technologiczne, lub upiększające. Piaskowanie kamienia jest tutaj doskonałym przykładem, mając na szczególnej uwadze piaskowanie kamienia elewacyjnego. Kamień taki, jeśli znajduje się na elewacji w dużym mieście, to bardzo szybko łapie on zanieczyszczenia, a brud ten gromadząc się przez lata lub nawet dziesięciolecia, jest bardzo trudny do usunięcia. Kolor jasnego piaskowca elewacyjnego, z czasem zaczyna ciemnieć, aż finalnie zmieni kolor na niemal całkowicie czarny. Za zmianę koloru odpowiada zawarta w powietrzu sadza, powstała w wyniku spalania węgla oraz paliwa samochodowego. Sadza jest niezwykle ciężka do usunięcia. Nawet mocne środki chemiczne, zazwyczaj nie dają sobie rady z sadzą, która jest bezpostaciową formą węgla i jako taka nie chce reagować z większością środków chemicznych. Tylko piaskowanie kamienia jest w stanie poradzić sobie z takim zabrudzeniem. Wiele osób ma obawy, odnośnie do tego, czy aby piaskowanie nie zniszczy czyszczonej powierzchni, szczególnie jeśli piaskujemy kamień z natury miękki. Piaskownie kamienia jest jednak procesem bezpiecznym, ponieważ możemy modulować parametry tego zabiegu. Zmieniać możemy na przykład grubość ziaren materiału ściernego, jego rodzaj oraz moc, z jaką jest on wystrzeliwany w kierunku czyszczonej powierzchni.
Polerowanie elektrochemiczne
Polerowanie elektrochemiczne należy do tych metod, których zastosowanie w domu jest prawie niemożliwe. Polerowanie elektrochemiczne stosuje się zresztą do wytworzenia niemal idealnie gładkich powierzchni, które są wykorzystywane na przykład w teleskopach i innym optycznym sprzęcie precyzyjnym. Polerowanie elektrochemiczne polega na tym, że wykorzystuje się w trakcie procesu właściwość powierzchni, która sprawia, że na nierówności powierzchni będącej pod napięciem, potencjał się kumuluje. Jeśli taki materiał zostanie zanurzony w roztworze jego soli, to wówczas jony tego metalu będą przechodzić z roztworu na nierówność, co w efekcie powoduje jej wygładzenie.
Obróbka wibrościerna
Obróbka wibrościerna to metoda, która jest wykorzystywana na przykład w przemyśle do obrabiania bardzo dużych ilości, drobnych bądź średnich elementów. Zadaniem obróbki wibrościernej jest zazwyczaj wygładzenie powierzchni oraz kantów, pozbycie się gratu oraz zadziorów. Obróbka wibrościerna może zachodzić z użyciem ścierniwa, czyli materiału, który ma za zadanie ścierać, wygadzać powierzchnię oraz bez niego, Bardzo często stosowana jest w procesie obróbki wibrościernej odpowiednia chemia, taka jak pasty polerskie czy płyny mające zabezpieczać metalowe elementy przed korozją.
Nanoszenie próżniowe
Większość metod, jakie opisano wyżej (wyjątek stanowi polerowanie elektrochemiczne) są to metody polegające na ubytkowej obróbce powierzchni. Warto jest powiedzieć o zaawansowanej technice, która jest metodą addytywną, czyli powodującą dodawanie materiału. Metodą tą jest nanoszenie próżniowe. Proces ten ma na celu uzyskanie bardzo dokładnych cienkich warstw, do wykorzystania ich we współczesnych zaawansowanych układach elektronicznych i pomiarowych. Jak sama nazwa wskazuje, procesy takie zachodzą w próżni i pozwalają na uzyskiwanie bardzo dokładnych warstw o grubości mikrometrów, które dodatkowo są pozbawione zanieczyszczeń dzięki zastosowaniu wspomnianej próżni.
