Press "Enter" to skip to content

Onycholiza paznokci – jak leczyć?

Aktualizacja 27 lipca 2021

Onycholioza to choroba, która cechuje się rozwarstwieniem płytki paznokcia i jego łożyska. Charakterystycznym objawem jest przebarwienie płytki paznokcia – widoczne są białe plamki, które często postrzegane są jako nieestetyczne. Onycholiza często powstaje w wyniku urazu (spotykane jest wówczas określenie “schodzący paznokieć”), jednak może być też wtórnym objawem dla cukrzycy czy nadczynności tarczycy, dlatego też nie należy jej bagatelizować. Choroba ta może dotyczyć zarówno paznokci dłoni, jak i stóp, w równym stopniu dotyka kobiet oraz mężczyzn. Aby uwolnić się od dolegliwości, należy zidentyfikować i usunąć jej przyczynę.

Objawy onycholizy

Paznokcie naturalnie mają lekko różowy odcień. Może się jednak zdarzyć, że w wyniku rozwarstwienia się płytki paznokcia od łożyska zaczynają pojawiać się na niej białe plamki. Oznacza to, że w wyniku utraty połączenia pomiędzy łożyskiem a płytką paznokcia w wolnej przestrzeni zgromadziło się powietrze. Rozwarstwienie zaczyna się zazwyczaj na brzegu wolnym paznokcia, wskutek czego staje się on nierówny. Onycholiza https://kerpro.pl/baehr-lampa-z-lupa-ze-swiatlem-jupiter.html jest chorobą postępującą powoli i przebiegającą bezboleśnie (chyba, że powstała w wyniku urazu). Może być więc niedostrzegalna w początkowym okresie, zwłaszcza jeśli paznokcie często poddawane są zabiegom manicure bądź pedicure. 

Paznokcie w przebiegu choroby na ogół są gładkie i twarde, ale może też zdarzyć się, że w miejscu oddzielenia się płytki paznokcia od łożyska dochodzi do nadmiernego rogowacenia naskórka, co stanowi przyczynę powstawania nierówności na płytce paznokcia. W wyniku wtórnego nadkażenia paznokieć może zmienić zabarwienie na żółty, szary, zielony, czarny bądź brązowy. W stanach zapalnych może też dochodzić do hipergranulacji podpaznokciowej, czyli wrastania paznokcia w łożysko.

Przyczyny onycholizy paznokci

Przyczyn występowania onycholizy paznokci jest bardzo wiele. Najczęściej stanowi ona skłonność wrodzoną, uwarunkowaną genetycznie, na przykład w postaci nieprawidłowej anatomii palców, które powoduje odstawanie płytki paznokcia od łożyska, jak również nabytą, wynikającą z czynników zewnętrznych (egzogenną) bądź z samego organizmu (endogenną). W przypadku, kiedy niemożliwe staje się ustalenie przyczyny choroby, mówi się o onycholizie idiopatycznej. Onycholizę można podzielić również na pierwotną i wtórną.

Często jest skutkiem różnego rodzaju uszkodzeń mechanicznych, jak na przykład uderzenia, przytrzaśnięcia drzwiami czy używania paznokci do podważania przedmiotów. W przypadku paznokci u stóp przyczyną może być nie tylko upuszczenie na palce ciężkiego przedmiotu, ale także nieodpowiednio dobrane bądź za małe obuwie lub też złe przycinanie. Szczególnie narażone na urazy są paznokcie podczas noszenia butów na wysokim obcasie, kiedy to przenoszony jest na palce cały ciężar ciała. W podobnej sytuacji znajdują się sportowcy: w czasie długiego biegu czy marszu, a zwłaszcza podczas zbiegania z górki silny ucisk na paznokcie i długotrwałe narażenie na wilgoć to idealne warunki do powstawania wszelkiego rodzaju urazów.

Na szczególną uwagę zasługują urazy spowodowane częstym bądź niewłaściwie wykonywanym manicure lub pedicure. Nadmierne piłowanie, zbyt krótkie przycięcie lub dynamiczne podważenie paznokcia w celu jego oczyszczenia – te proste czynności kosmetyczne mogą mieć wpływ na wystąpienie onycholizy. Również nałożenie nienależycie przygotowanej masy hybrydowej czy uszkodzenia w wyniku częstego stosowania agresywnych środków: lakierów, nawilżaczy i zmywaczy do paznokci może spowodować rozwarstwienie płytki. Długotrwałe narażenie paznokci na takie substancje jak formaldehydy, niektóre rodzaje rozpuszczalników, detergentów czy substancje ropopochodne przyczyniają się do osłabienia struktury paznokci, a w konsekwencji do onycholizy. Do przyczyn występowania tej choroby należą również różnego rodzaju infekcje: grzybicze, bakteryjne czy wirusowe. Szczególnie groźne są paciorkowce, drożdżaki, pleśnie, pałeczka ropy błękitnej czy wirus brodawczaka ludzkiego (HPV).

Co może być objawem choroby?

Stan paznokci jest istotnym wskaźnikiem stanu, w jakim znajduje się organizm. Pogorszenie ich wyglądu i struktury może być jednym z pierwszych sygnałów występowania różnego rodzaju zaburzeń, czy to chorób skóry czy też chorób ogólnoustrojowych. Choroby skóry, takie jak łuszczyca, łysienie plackowate, wyprysk kontaktowy, atopowe zapalenie skóry czy nadmierna potliwość bywają częstą przyczyną choroby współistniejącej, jaką jest onycholiza https://kerpro.pl/kosmetyki-do-stop.html. Choroby ogólnoustrojowe jak cukrzyca, nadczynność tarczycy, zaburzenia krążenia, choroby autoimmunologiczne, trąd, kiła, różnego rodzaju niedobory czy anemia powodują, że ogólne osłabienie organizmu widoczne jest także w postaci złego stanu paznokci.

Również używanie niektórych leków może być przyczyną osłabienia paznokci, a w konsekwencji ich rozwarstwiania (onycholizy polekowej). Należą do nich między innymi leki moczopędne z grupy tiazydów, niektóre antybiotyki, leki wykorzystywane w leczeniu trądziku (retinoidy), łuszczycy (psoraleny) czy chemię stosowaną podczas leczenia nowotworów. 

Każda z tych chorób, jak też stosowanie niektórych leków może zaburzać kształtowanie się łożyska paznokcia, a w konsekwencji oddzielania się jego płytki. Przejściowo paznokcie mogą zostać dotknięte onycholizą również w trakcie ciąży.

Leczenie onycholizy

Niekiedy onycholiza https://kerpro.pl/kosmetyki-podologiczne.html ustępuje samoistnie w ciągu kilku tygodni. W początkowym stadium pomocnym może okazać się zakraplanie chorobowo zmienionych miejsc olejkiem z drzewa herbacianego, który ma właściwości bakteriobójcze, jak również olejku rycynowego, który z kolei działa regeneracyjnie i wzmacniająco. Zabiegi takie należy jednak skonsultować ze specjalistą. Jak wspomniano na początku artykułu, aby skutecznie leczyć onycholizę, szczególnie istotne jest poprawne zidentyfikowanie jej przyczyny oraz redukcja czynników ją powodujących. Ważne jest również pobudzenie łożyska do regeneracji, jego oczyszczenie i odżywienie. W tym celu dobrze jest skonsultować się z dermatologiem, który zdiagnozuje chorobę, w razie potrzeby zleci badania i wdroży odpowiednie leczenie. 

W przypadku chorób stóp warto również rozważyć wizytę u specjalisty – podologa. W zależności od przyczyny lekarz zdecyduje o wprowadzeniu odpowiedniego leczenia. W przypadku gdy onycholiza jest skutkiem infekcji bakteryjnej, stosowana jest antybiotykoterapia, natomiast gdy źródłem choroby są grzyby, najczęściej stosowane są lakiery przeciwgrzybicze. Niekiedy konieczne może okazać się chirurgiczne usunięcie paznokcia. Należy pamiętać, że płytka paznokcia nie zrośnie się z łożyskiem – rozwarstwienie ustąpi dopiero po całkowitym jego odrośnięciu W przypadku paznokci dłoni proces ten może potrwać do 6 miesięcy, natomiast u stóp nawet dwa razy dłużej. Skuteczne leczenie onycholizy niejednokrotnie wymaga systematyczności i zaangażowania pacjenta.

Onycholiza – zapobieganie

Równie ważnym jak diagnoza i leczenie onycholizy jest jej zapobieganie. Podstawową zasadą jest odpowiednia pielęgnacja paznokci. Zaleca się obcinanie ich na krótko, uważając jednocześnie, by nie powodować uszkodzeń – łożysko paznokcia musi być suche i czyste. Odradza się natomiast stosowanie agresywnych substancji, rozcieńczalników, zmywaczy i detergentów. Warto też zrezygnować na jakiś czas z lakierów, hybryd czy intensywnego piłowania płytki paznokcia, natomiast skupić się na stosowaniu preparatów wzmacniających i regenerujących. Istotne jest również unikanie urazów, ucisku i innych czynników mogących osłabiać paznokcie. Dobrym pomysłem jest też używanie winylowych, lateksowych lub nitrylowych rękawiczek do czynności, które wymagają narażenia paznokci na wilgoć i substancje chemiczne.

Jak w przypadku każdej choroby, podczas gdy mamy do czynienia z onycholizą, najważniejsze jest, by w porę zareagować. Wypracowanie świadomych i skutecznych nawyków dbania o dłonie i paznokcie znacząco ogranicza osłabienie płytki paznokcia, a w konsekwencji minimalizuje ryzyko odklejania się od łożyska. Warto też regularnie sprawdzać ogólny stan organizmu, aby jak najwcześniej zareagować na wszelkie niepokojące objawy.